Ocena stanu odżywienia Pacjentów

Niedożywienie

Do niedawna twierdzono, że niedożywienie dotyczy wyłącznie mieszkańców Krajów Trzeciego Świata. Jednak już w latach pięćdziesiątych XX wieku amerykanie zauważyli, że niedożywienie jest często rozpoznawane wśród pacjentów szpitali, co więcej pogłębia się ono w czasie hospitalizacji. W Polsce w latach 1999-2000 przeprowadzono wieloośrodkowe badanie, które wykazało, że ryzyko niedożywienia wykryto wśród 39,5% mężczyzn i 37,9% kobiet w momencie przyjęcia do szpitala i odpowiednio 43,9% i 44,1% przy wypisie.

Spadek masy ciała w czasie pobytu w szpitalu odnotowano u 60,9% pacjentów.

Niedożywienie jest niezależnym, oprócz niewydolności wielonarządowej, czynnikiem ryzyka wystąpienia nowych chorób, powikłań leczenia i śmierci chorego. Mimo to nadal jest rzadko rozpoznawane, lub wprost bagatelizowane.

Według Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu (POLSPEN) wśród czynników niedożywienia wyróżnia się:

• upośledzenie poboru pożywienia (np. działanie uboczne leków, utrudnienia żucia i połykania),
• zespoły złego wchłaniania (w tym np. upośledzenie wydzielania soku trzustkowego i jelitowego),
• upośledzenie wykorzystywania składników odżywczych przez komórki (np. uszkodzenie komórek wątroby),
• fizjologiczna lub patologiczna utrata składników energetycznych (przy wysiękach, przetokach, oparzeniach),
• nasilenie zapotrzebowania energetycznego (np. gojenie ran, wstrząs, gorączka).

By przeciwdziałać niedożywieniu bardzo ważna jest więc weryfikacja, czy pacjent nie wykazuje zmniejszonego przyjmowania pokarmów w stosunku do zapotrzebowania.

Jeżeli żywienie doustne jest niewystarczające i pacjent nie jest w stanie przyjąć z tradycyjnym pokarmem odpowiedniej ilości składników odżywczych rozważa się tak zwane „leczenie żywieniowe”. Może ono polegać na włączeniu diet przemysłowych, np. suplementów w postaci napojów. Niekiedy niezbędne jest zastosowanie żywienia do- lub pozajelitowego. Żywienie dojelitowe prowadzone jest poprzez zgłębnik lub przetokę odżywczą, żywienie pozajelitowe prowadzone jest drogą dożylną.