Poprawianie sprawności umysłu u osób chorych neurologicznie; Paulina Polek, psycholog, neurokognitywista

Współcześnie coraz częściej przyczyną utraty sprawności fizycznej, poznawczej oraz trudności emocjonalnych u osób powyżej 55 roku życia staje się udar mózgu. Trudności neuropsychologiczne, doświadczane przez pacjentów znacznie pogarszają jakość życia, czasem nawet pomimo braku widocznych deficytów ruchowych. Rocznie z powodu udaru mózgu choruje w Polsce około 60 000 osób. Deficyty neuropsychologiczne będące skutkiem udaru mają znaczący wpływ na proces zdrowienia oraz rehabilitację pacjentów. Niestety, w wielu środowiskach nadal panuje przekonanie o wyższości rehabilitacji ruchowo-czuciowej nad rehabilita­cją funkcji poznawczych pomimo faktu, że obecność deficytów poznawczych może rehabilitację w znacznym stop­niu utrudniać, a nawet uniemożliwiać.

Jak pomóc osobie w czasie rekonwalescencji po udarze czy innych schorzeniach neurologicznych?

Deficyty poznawcze, pojawiające się wskutek udaru, mogą dotyczyć takich obszarów jak: funkcje językowe, uwaga, pamięć, funkcje wykonawcze, spostrzeganie oraz orien­tacja wzrokowo–przestrzenna. W pracy nad poprawianiem sprawności umysłu u osób chorych neurologicznie kluczowym jest rozumienie ich specyficznych potrzeb. Tylko wtedy możliwe jest dopasowanie skutecznej, indywidualnej terapii funkcji poznawczych, która prowadzona jest zazwyczaj metodą papier – ołówek. Techniki treningowe opierają się na wspieraniu naturalnego procesu zdrowienia poprzez stosowanie różnorodnych ćwiczeń o wzrastającym stopniu złożoności. By czytanie i rozwiązywanie zadań nie wymagało dodatkowego wysiłku, zagadki umysłowe muszą być napisane dużą czcionką i o dużym kontraście, z przestrzeganiem zasady: 1 ćwiczenie = 1 strona.

Zachęcamy każdego do pracy nad kondycją swojego umysłu, korzystając chociażby z dostępnych zestawów zadań i łamigłówek opracowanych m.in. przez psychologa z Ośrodka Tabita. Zadania takie jak ćwiczenie uwagi poprzez seryjne wykonywanie prostych działań matematycznych z ograniczeniem czasowym, poszukiwanie różnic pomiędzy pozornie identycznymi obrazkami czy wyszukiwanie konkretnych elementów na obrazkach można samodzielnie wykonywać w domu. Pozwolą one zachować kompetencje intelektualne na odpowiednim poziomie, a w razie choroby mogą zaprocentować szybszym powrotem do zdrowia.

Opracowanie: Paulina Polek, psycholog, neurokognitywista, współautorka książki „Piękny umysł nie ma wieku. Łamigłówki dla seniorów i nie tylko”.

Bibliografia:
· Psychologia w medycynie. Część 1 – deficyty poznawcze u osób po udarze mózgu. Katarzyna Kot-Bryćko, Franciszek Pietraszkiewicz, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, Tom 18, Nr 4, 340-343
· Psychologia w medycynie. Część 2 – rehabilitacja neuropsychologiczna po udarze mózgu.
· Katarzyna Kot-Bryćko, Franciszek Pietraszkiewicz, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, Tom 18, Nr 4, 344-347